Woorden met doornen
Myriem El-Kaddouri, ‘Hier ligt de waarheid in overdaad’ 
In haar debuutbundel ‘Hier ligt de waarheid in overdaad’ tracht Myriem El-Kaddouri de waarheid en de wereld te snel af te zijn. Dat doet ze met frisse gedichten, die met hun filosofische inslag en hoge herkenbaarheidsfactor kunnen overtuigen.
Tastbare pijn en veerkracht
Door het gebruik van kleurrijke metaforen, zoals de Japanse duizendknoop, de videocassette of de lege envelop, garandeert El-Kaddouri een memorabele eerste leesbeurt. Toch worden de gedichten beter, zoals het goede poëzie betaamt, bij een tweede leesbeurt. Het spectrum blijft echter breed, van eerder matige motivatiegedichten zoals ‘Eerst zal het pijn doen’ tot beklijvende meesterwerkjes als ‘Doornen’, waar je heel stil van wordt. Overal zijn de pijn en de veerkracht haast tastbaar.
Schoppen en zalven
Met één voet in het verleden cultiveert El-Kaddouri haar verzet in de vorm van een bundel vol van het spreekwoordelijke schoppen en zalven. Hier en daar krijgen we het gevoel dat ze zich op platgetreden paden begeeft. Een metagedicht als ‘Sneeuwtapijt’ raakt bijvoorbeeld minder maar past in het geheel, als de zoveelste schakel in de aanloop naar haar verzet. Zo komen de gedichten die wél bekoren, en zelfs bij momenten verbluffen, natuurlijk nog beter tot hun recht.
Inventief of bevestigend, trefzeker zijn haar gedichten altijd, niet zozeer hun taal (toch niet altijd) maar hun boodschap zindert na. Bijvoorbeeld die van ‘Tussen schemer en dageraad’, een feministisch pamflet dat jammer genoeg heel actueel blijft, van straatintimidatie tot structureel seksisme. Het is een tekst die we heel graag eens op een podium zouden willen horen. En hoe treffend is ‘Thuis is een tijd’, een gedicht over zogenaamde ‘gelukszoekers’, verplicht leesvoer voor de bange witte medemens. In ‘Doornen’ besluit ze: “Als mijn woorden doornen zijn, / dan enkel in het oog van de onderdrukker.” Een niet mis te verstane conclusie.
Uitkijken naar een vervolg
De waarheid ligt hier in overdaad, verplaatst zich van tussen de haakjes, smelt uit ooghoeken. Ze wordt genoteerd in lijsten en zorgvuldig geschapen. Ze blijft aan lakens haken als een gespleten teennagel. En nu jij! Vurige regels zoals: “Dat je mij wil redden van het lot van mijn overschot / aan medeklinkers en melanine” en “Ik […] leg ongedesemde geschiedenis op mijn tong”, smaken onmiddellijk bij het lezen ervan naar meer. Ze doen uitkijken naar een tweede, nog sterkere bundel, door een guller gebruik van haar verbeeldingskracht en aangescherpt gevoel voor experiment. Voorlopig is er alvast ‘Hier ligt de waarheid in overdaad’, een van dé bundels van 2024.
