Sjeng Scheijen hoopt op vrede in ‘Een ander Rusland’
Sjeng Scheijen, ‘Een ander Rusland : bouwstenen voor een vreedzaam Europa ná Poetin’
Sjeng Scheijen, bekend van eerdere werken als ‘In dienst van Diaghilev’ (2004) en ‘De avant-gardisten’ (2019), slaagt erin een helder en overtuigend betoog neer te zetten in ‘Een ander Rusland. Bouwstenen voor een vreedzaam Europa ná Poetin’. Het boek is een gedurfde poging om de complexe relatie tussen Rusland, Europa en de wereld te herdefiniëren, en biedt hoop op een vreedzaam Rusland dat de banden met het Westen opnieuw kan versterken.
Ontmaskering van de Russische eigenheid
Scheijen begint met het ontkrachten van de mythe van de zogenoemde “eigenheid” van Rusland, een narratief dat vaak wordt ingezet om de autoritaire tendensen van het regime te legitimeren. Met scherpe vergelijkingen tussen Rusland, Europa en zelfs de Verenigde Staten, laat hij zien dat Rusland veel minder uniek is dan vaak wordt gedacht. Door het verlichtingsdenken en de gezamenlijke historische strijd voor vrijheid te belichten, weeft hij een verbindende lijn tussen Rusland en het Westen.
Vrouwenemancipatie en burgerlijk engagement
Een van de meest interessante delen van het boek is Scheijens behandeling van de geschiedenis van vrouwenemancipatie in het Russische keizerrijk. Hij wijst op het recht op grondbezit door vrouwen en vrouweneducatie, waarmee hij een lange traditie van burgerlijk engagement aantoont. Dit historisch overzicht toont dat progressieve bewegingen in Rusland vaak van onderaf kwamen en niet top-down door het heersende regime werden opgelegd .
Diaghilev en de avant-garde als symbool
De auteur maakt slim gebruik van culturele symbolen zoals Sergej Diaghilev en de Russische avant-gardisten om te laten zien dat Rusland een diep gewortelde traditie van vernieuwing en experiment kent. Deze figuren staan in zijn betoog symbool voor een verborgen progressieve basis onder de complexe lagen van geweld en conservatisme die het huidige Rusland kenmerken. Dit idee, dat er een hoopvolle kern van progressie schuilt, is misschien wel de meest inspirerende boodschap van het boek.
Conclusie
Met ‘Een ander Rusland’ slaagt Sjeng Scheijen erin een persoonlijk en hoopvol beeld te schetsen van Rusland en de mogelijkheden voor een vreedzaam Europa ná Poetin. Door geschiedenis, politiek en cultuur op toegankelijke wijze met elkaar te verweven, biedt hij een tegenwicht aan simplistische stereotypen en propaganda. Het boek is geschreven in een heldere en vlotte stijl, leest snel en maakt complexe thema’s begrijpelijk. Het boek biedt niet alleen inzicht, maar geeft ook een belangrijke boodschap: de hoop op verandering is niet verloren.